Faro de Vigo

Faro de Vigo

Contenido exclusivo para suscriptores digitales

Día Internacional de la Mujer - 8M

Dispuestos a luchar por la conquista de la igualdad real

Imagen de archivo de una manifestación del 8M en Madrid EFE

Hombres que se consideran feministas y de distintos sectores defienden “un camino conjunto”

Es una fecha para reivindicar y hacer visibles, de manera global, las desigualdades existentes, para poner cifras de escenarios en los que la mujer aún está en desventaja con respecto al hombre. Para seguir reclamando una igualdad que no acaba de ser real. Y son las mujeres las protagonistas habituales del 8M, las que reclaman mejoras para ir subiendo peldaños en la escalera hacia la igualdad plena.

Pero, ¿qué ocurre cuando se les pregunta a ellos sobre feminismo? Los hombres que participan en este reportaje lo tienen claro, se consideran feministas y la mayor parte utiliza el término, sin complejos ni reparo. Han hecho su particular reflexión y son feministas: “no podría ser de otra manera, porque si no eres feminista significa que estás de acuerdo con las desigualdades”, indican. Otros se sienten más cómodos con palabras como “humanista” o simplemente indican que apuestan por la igualdad al 100%. Algunos de los consultados optaron por no participar al considerar que el 8M es una jornada en la que ‘ellas’ deben ser las protagonistas y no ‘ellos’. Sí apoyan las reivindicaciones pero prefieren mantenerse en un segundo plano. No obstante, en numerosas ocasiones las mujeres piden públicamente el apoyo de los hombres: “porque no podremos conseguir y alcanzar la igualdad y todo el camino que queda por recorrer sin la ayuda de ellos”. Obviamente, es una evolución que ha de hacerse de forma conjunta. Cada vez son más los hombres que “pierden miedo al feminismo o a decir públicamente que son feministas”. En este reportaje expresan su opinión sobre este tema editores, profesores, escritores, científicos o empresarios.

¿Cómo corregir las desigualdades todavía existentes? Alberto Vaquero, profesor de Economía de la Universidade de Vigo, explica que se ha avanzado mucho pero todavía queda mucho por hacer, una idea en la que coinciden todos. “Hay que garantizar horarios más flexibles, ausencias cortas remuneradas que favorezcan la conciliación de la vida familiar con el trabajo. Además, diseñar campañas de concienciación que eliminen estereotipos y muestren la realidad del trabajo profesional de las mujeres. Unido a lo anterior, una mayor corresponsabilidad en cuestiones que afectan por igual a los dos progenitores, especialmente el cuidado de la familia, que puede implicar que las mujeres compitan en condiciones desiguales”, argumenta.

Ignacio Alfageme, desde el mundo de la empresa (Ingeniería y Logística en Faurecia), considera que se ha avanzado con respecto a generaciones anteriores, si bien todavía existen situaciones de desigualdad sobre todo en los rangos de poder, “donde los directivos o los puestos más altos suelen estar en manos de los hombres; seguramente influyen los prejuicios y la manera de pensar de los años anteriores”, apunta. “En esto podríamos decir que la mujer se encuentra un paso por debajo y en el tema de los salarios cada día intentan ser más igualitarios pero en este sentido es donde podríamos ver que hay más diferencias”, expresa.

Hablan de temas que quedan por conquistar tanto en la empresa como en el ámbito de la ciencia y la investigación, por ejemplo. Hablan también de reparto de tareas, de conciliación de la vida familiar y laboral, de la coeducación, de la violencia de género... Y de actitudes machistas que todavía se observan en la sociedad. “Me molestan especialmente las actitudes que incomodan a las mujeres. Gestos o palabras que causan malestar”, expresa Isidoro Martínez de la Escalera, también del mundo de la empresa. Jorge Mira, profesor y científico, apunta que ahora cuando hay un detalle machista ya llama la atención de la mayoría. Indica, según su opinión, que estos comportamientos se han reducido y la propia sociedad tiende a verlos como algo negativo.

“Non hai nin unha soa razón para que unha muller sexa menos valorada que un home”

Pedro Feijóo - Escritor

decoration

Pedro Feijóo

“Considérome feminista pola mesma razón pola que respiro: porque non concibo outra maneira posible de vivir... Creo firmemente nos principios de liberdade, fraternidade e igualdade. E, do mesmo xeito, se algún deles falla, como neste caso o de igualdade, creo na necesidade de arranxalo. Ao meu ver, ‘feminismo’ é o nome dese traballo, a vía para a recuperación da igualdade”, comenta Pedro Feijóo,escritor. “Logrouse algún avance en certos aspectos, se ben, ao meu parecer, de xeito máis simbólico que real. Agora, tamén son consciente de que o mal é tan grande que, por máis que se faga, sempre parecerá pouco en comparación co camiño que aínda queda por diante. Que é longo e máis cheo de trabas do que como sociedade estariamos dispostos a recoñecer...”, afirma. “Ante unha evidencia tan clara do brutalmente inxusta que é a discriminación por sexos, o que me custa dixerir é que alguén sexa capaz de seguir atopando escusas para manter a desigualdade. Nada máis se trata de ser xa non valente, senón simplemente honesto e abrir os ollos. Non hai nin unha soa razón válida para que unha muller sexa menos valorada que un home. En absolutamente calquera campo e acepción posibles”.

“Hai normativas no campo da investigación que non entenden a paréntese vital que supón a maternidade”

Jorge Mira - Científico e profesor de electromagnetismo na Facultade de Física (USC)

decoration

Jorge Mira

Como chega á conclusión de ser feminista? “Simplemente a través dunha sinxela operación mental de permutación de xénero, que identifica a desigualdade. Pregúntome: ‘que tería sido desta persoa se en vez de muller fose home?’. Ao facelo ante señoras que superan certa idade, o resultado da operación é que a súa vida tería sido moi distinta”, comenta Jorge Mira, científico e profesor na USC. Cre que avanzamos en materia de igualdade? “Por suposto, e hai exemplos en tódalas frontes. Nos anos 70 unha muller casada tiña problemas para abrir unha conta ao seu nome en España. Mesmo en Suíza o voto feminino non estivo plenamente normalizado ata 1990! Non hai máis que ver como nos ‘chirrían’ imaxes de programas de televisión de hai poucas décadas, precisamente porque se avanzou moitísimo”, indica Mira. Para corrixir situacións de desigualdade?: “A través de normativas, polo menos nas cuestións nas que a situación sexa clara. E poño o exemplo dunha colaboradora miña que tivo estadías no estranxeiro antes de ler a súa tese de doutoramento e ter fillos. Agora quere reincorporarse e élle moi difícil, porque a normativa actual da USC aplícalle un molde que non entende a paréntese vital que tivo coa maternidade, e iso impide que poida ser recoñecida coa figura máis básica da investigadora”, comenta Mira. Observa actitudes machistas? “A sociedade como ente colectivo avanzou moito e xa acadou un promedio de consensos no que cada vez queda menos espazo para actitudes machistas. Iso sí, fóra diso sempre hai persoas que a nivel individual as teñen, claro, pero cando agroman, chaman a atención, o cal é a demostración do avance dese consenso social”.

“Entiendo que las mujeres demanden un avance más rápido en igualdad”

Isidoro Martínez de la Escalera - Responsable global de marketing y comunicación de NH Hoteles

decoration

Isidoro Martínez de la Escalera

“Lo verdaderamente importante es que la sociedad debe garantizar que todos y cada uno tengamos los mismos derechos y oportunidades al nacer y durante el resto de nuestra vida”, apunta Isidoro Martínez de la Escalera, Responsable Global de Marketing y Comunicación de NH Hoteles. “Si hablamos de la sociedad occidental, sin duda se ha avanzado; el papel y los derechos de la mujer han evolucionado hacia la igualdad. El asunto no es tanto si hemos avanzado o la dirección del avance sino la velocidad a la que se avanza. Yo entiendo que las mujeres demanden que se avance más rápido”, añade. ¿Cómo corregir situaciones de desigualdad? “Es cierto que en la práctica existen situaciones de desigualdad. En lo que se refiere a las mujeres en nuestra sociedad, creo que son patentes las que tienen que ver con el impacto de la maternidad en la carrera profesional. Para alcanzar determinados puestos se exige al profesional una determinada experiencia y trayectoria: ser madre supone muchas veces una ralentización en la carrera de las mujeres y la sociedad debe compensarlas por ello. Así mismo,estoy por la labor de legislar en el reparto igualitario de las cargas de la maternidad sobre las empresas (permisos de maternidad/paternidad para cada progenitor iguales y obligatorios, por ejemplo). Además, es muy importante la educación y la visibilización del fenómeno. A las nuevas generaciones hay que educarlas en valores de igualdad y a las adultas hay que mostrarles los casos de desigualdad vigentes para que adquieran conciencia del agravio que todavía se hace a las mujeres en determinados ámbitos ya bien entrado el siglo XXI”, explica.

“O mito do amor romántico continúa vixente nunha parte das nosas mozas e mozos”

Manuel Bragado - Mestre e editor

decoration

Manuel Bragado

“A conquista de cada un dos dereitos das mulleres supuxo grandes sacrificios do movemento feminista para superar as formas que adoptou o pensamento negacionista de cada época e as resistencias a superar o machismo como marco de comportamento masculino”, expresa Manuel Bragado. “Como mestre que son creo que un enfoque coeducativo na educación obrigatoria axudaría de forma temperá a identificar as situacións de desigualdade e discriminación, o que a medio prazo debería corrixir a fenda de xénero. Creo que unhas novas políticas públicas de coidados a crianzas, maiores e persoas dependentes, responsabilidade que continúa recaendo nas mulleres, contribuirían á súa independencia. Como tamén o establecemento de medidas de conciliación da vida laboral, familiar e persoal, nas que se contemple unha regulación non discriminatoria do teletraballo, podería contribuír a quebrar o teito de cristal para as mulleres. E políticas públicas para paliar a violencia machista, máis aínda cando nas circunstancias actuais da COVID-19 impediu a algunas vítimas o acceso aos servizos de información e amparo”, apunta Bragado. En canto a situacións machistas: “abonda con coñecer algunhas novelas dirixidas ao público xuvenil ou escoitar algunhas cancións de moda para entender que o mito do amor romántico, o amor de cadeado sobre o que se alicerza toda a cultura de dominación machista, continúa vixente nunha parte significativa das nosas mozas e mozos”.

“Los cuidados suponen una rémora para las mujeres”

Alberto Vaquero - Profesor de economía (UVIGO)

decoration

Alberto Vaquero

“Me considero una persona que persigue la igualdad en todos los aspectos económicos y sociales.Como docente e investigador de la Universidad de Vigo, creo que es necesario seguir apostando por poner en valor el trabajo del colectivo femenino, de medidas de discriminación positiva, como mejorar la estabilidad laboral de las mujeres y potenciar el desarrollo de contratos laborales más acordes con su formación, con medidas específicas para reducir la desigualdad salarial y actuaciones para evitar el condicionamiento familiar a la trayectoria profesional de este colectivo. También sería necesario fomentar el equilibrio en los órganos de gobierno y representación, tanto en el sector público como privado”, expresa Vaquero, profesor titular de la UVigo (Grupo GEN de Investigación). Considera que se ha avanzado, pero que hay que seguir apostando “para facilitar la atención a los descendientes y ascendientes, un elemento que tiene una alta trascendencia en Galicia por el problema del envejecimiento demográfico que supone una especial rémora para las mujeres porque siguen llevando el mayor peso de su cuidado. Aún con todo, se observan importantes diferencias laborales en lo que respecta a la capacidad de promoción, salario, expectativas futuras y posibilidades de compaginar la actividad laboral con la vida familiar”, añade.

“Os privilexios dos homes son unha obviedade; aínda queda un longo camiño por percorrer”

Luis Davila - Humorista gráfico

decoration

Luis Davila

“Son feminista por pura normalidade, creo na igualdade das persoas, e partindo desa base identifícome coa loita das mulleres por conquistar esa igualdade. Os privilexios que desfrutamos os homes son unha obviedade e aínda por riba hai que sumarlle os vergoñentos datos que cada ano nos deixa a violencia de xénero”, expresa Luis Davila, humorista gráfico (O Bichero). “Algo vaise avanzando, moi pouco a pouco vanse conseguindo cousas, pero aínda queda un longo camiño. Penso que é moi importante seguir incidindo na educación dos cativos/as, que vivan en igualdade na casa, na escola e en todos os ámbitos nos que participen. Hai moito que corrixir; a sociedade ten que evolucionar en moitos aspectos, unha evolución que pasa pola mellora na situación das mulleres no ámbito familiar e no ámbito laboral. As políticas de igualdade deben gañar peso específico para conseguir unha lexislación efectiva que garanta unha igualdade real. Ademais, é moi importante que non nos deixemos levar por movementos e pensamentos reaccionarios que o que pretenden é perpetuar o ‘status’ dos privilexiados e a volta a modelos arcaicos máis que superados. Preocúpanme especialmente modelos e condutas que observo en moitos produtos de consumo dirixidos a xente máis nova. E considero que existe moito machismo exercido por mulleres que renegan do feminismo”, apunta Davila.

“Frases tipo ‘Juan ayuda mucho en casa’ tienen que desaparecer”

Melchor Fernández - Profesor de Economía (USC)

decoration

Melchor Fernández

“Siempre he defendido la igualdad entre ambos sexos en todos los aspectos sociales, culturales y económicos, tanto en el ámbito privado como público y por ello sí que me identifico como feminista. En cuanto a los avances en los últimos años, me gustaría creer que sí y responder con rotundidad que hemos cambiado mucho. Sin embargo, la realidad que observo diariamente no ofrece muchos datos para el optimismo. Los avances de las nuevas tecnologías no parecen favorecer la igualdad y muestran ejemplos en la dirección opuesta”, expresa Melchor Fernández, profesor de la USC (Game-Idega: Grupo de Análise e Modelización Económica) y coordinador del Programa de Doctorado: ‘Desenvolvemento Rexional e Integración Económica (DRIE)’. “La educación desde las primeras etapas y mejorar la formación de madres y padres es necesario para seguir avanzando. En cuanto a actitudes, cuando frases como ‘Juan ayuda mucho en casa’ sean historia... algo habremos avanzado”, apunta Fernández.

“O feminismo é a teoría máis importante nos últimos cen anos e aos homes axúdanos a ser mellores”

Francisco Castro - Director de Galaxia e escritor

decoration

Francisco Castro

“Coido que considerarse feminista é algo de sentido común. O mundo é mellor e máis xusto en igualdade e é unha obviedade que neste mundo noso as mulleres están en peor situación polo feito de ser mulleres. O feminismo é a teoría que máis fixo pola humanidade nos últimos cen anos. E aos homes axúdanos a ser mellores homes, a definir unha nova masculinidade”, comenta Francisco Castro, director xeral da Editorial Galaxia e escritor. Avanzamos nos últimos anos? “A nivel formal é obvio que si. Pero aínda queda moito camiño por percorrer. Preocúpame que as denuncias por violencia de xénero cada vez empecen antes, que aínda haxa moitos menores de idade que consideran que homes e mulleres somos distintos e que, por suposto, o home é máis importante. E preocúpame que un partido de ultradereita que nega a violencia machista teña tanta representación política e que estea nas institucións”, apunta. Como corrixir desigualdades? “O primeiro é a educación. E o segundo é o exemplo. Hai que meter as cuestións de xénero como algo transversal no sistema educativo, pero tamén no sistema empresarial. Non é aceptable a fenda salarial en prexuízo das mulleres. Non é aceptable que haxa tan poucas directivas de empresa ou noutros ámbitos relevantes da economía”.

Compartir el artículo

stats